Okullar açıldı. Uzun yaz tatilinin arkasında keza öğrenciler hem de aileler, mektep düzenine uyum sağlamaya çalışıyorlar. Bu düzenin en manâlı unsurlarından biri de uyku… Era Kolejleri PDR Bölümü’nden Gülçin Çetin Aşkın, ilk ve ortaokul öğrencilerinin günde 10-11 saat uyumaları gerektiğini vurgulayarak dinç bir uyku düzeni oluşturulmasında ailelere asistan olacak öneriler verdi.
-Mektep döneminde uyku düzeni nasıl olmalıdır?
- Uzun bir tatil döneminin arkasında bu günlerde öğrenciler ve aileler mektep düzenine adapte olmaya çalışıyorlar. Bu dönemde öğrenciler sahiden okula harmoni sağlamak için öğretmenlerine, arkadaşlarına, servislerine, ödevlerine derken pek fazla farklı unsura hem alışmaya hem de bunlarla dengeli bir ilişki düzeni kurmaya çalışırlar.
Evin düzeninin de çocukların okul hayatlarına asistan olacak şekilde planlanması onlar için büyük rahatlık olacaktır. Bilhassa çalışan anne babalar, çocuklarına duydukları açlık ve iki taraflı olarak birlikte vakit geçirme isteği ile uyku düzenini önemsemiyor ve gereksinim da duymuyor olabilirler. Ancak, çocuklarımızın sağlıklı gelişimi ve uzun vadede mektep başarıları için bu düzenin vaktinde oluşturulmasına ihtiyaçları olduğu da göz ardı edilmemeli.
Çocukların gıda ve uyku düzenlerinin okul başarıları üzerindeki etkisi tartışılmaz. Uzmanlar iyi bir uykunun okul performansı açısından son derece önemli olduğunu, mektep başarısı düşük çocuklarda uyku bozukluğu olma olasılığının yüksek olduğunu söylüyorlar. İlkokul öncesi çocukların günde 11-13 saat, ilk ve orta öğrenimdeki çocukların 10 -11 saat uyumaları gerekir.
Araştırmalar, uykuları beceriksiz olan çocukların, okuma, yazma ve matematik problemleri çözme becerilerinin bozulduğunu ve dinç uyuyanlara göre daha düşük notlar aldığını açık açık gösteriyor. bu nedenle çocukların sabah güçlü uyanmaları; okula hevesli bir şekilde hazırlanmış olarak gitmeleri, mektep motivasyonları ve başarıları için son derece önemlidir. Evde uyku düzenini hala kurmayan aileler varsa harekete geçme zamanları geldi.
-Uykuya neden gereklilik duyarız?
-Uyku, vücudumuzun yok, beynimizin “dinlenmesi” için şarttır. Gerçekten beyin uyku sırasında dinlenmez, dışarıdan yok, vücuttan ve kendi içinden kaynaklanan verileri işleyerek uyanıkken olduğu kadar çok çalışır. İnsanın en verimli şekilde meslek görmesi için hazırlık yapar. Bunun için de, beyin; verileri derin etki bırakmak, belleğe kaydetmek, bilgileri ilişkilendirmek, ayırmak, gerektiğinde kolay ve dürüst hatırlamak, dürüst çıkarım yerine getirmek için zorunlu işlemlerin çoğunu uyku sırasında gerçekleştirir.
-Uyku öncesi kaçınılması gerekenler nelerdir?
-Genelde çocuklar gece yatmadan öne bilgisayar kullanıyor. Hatta tablet bilgisayarla yatağa giren çocuklar var. Araştırmalar gösteriyor ki bu nesil aktiviteler keza uyku süresini kısaltıp uykudan çalıyor. Bilhassa strateji oyunları gibi sinir sistemini uyaran oyunlar uykuyu kaçırıyor ve uyku kalitesini bozuyor. bu nedenle planlanan uyku saatinden yaklaşık 1 saat dek önce bilgisayar oyunlarının bırakılması gerekiyor.
Ergenlik döneminde ise bilgisayara oyunlarının yanı sıra özel telefon konuşmaları da gecenin geç saatlerine dek sürebilir. Gençler, bazen 2’ye, 3’e kadar yoğun telefon trafiği yaşarlar. Bu konuşmalar sadece uyku saatinden çalmamakta, içeriklerinin anlamı ve önemine yan olarak, uyuduktan daha sonra da uykunun kalitesini etkileyebilmektedir.
-Uyku konusunda ailelerin tutumu nasıl olmalı?
-Ebeveynlerin uyku saatleri konusunda tatlı-sert bir disiplin içinde olmaları, sınırları belirlemeleri ve ödünsüz uygulamaları gerekiyor. Lakin bunu yaparken de çocuğunuzla kavga edip çekişmeden ona yardımcı olmaya çalışın. İnatlaşmak gerginlik hormonlarının salgılanmasına ve çocuğun uyarılmasına yol açarak uyumasına engel olur. Ceza tahsis etmek yerine, anlatarak, gerekirse birlikte vakit geçirerek yanındaki minderde, koltukta oturarak uykuya geçmesini kolaylaştırın. bu vesileyle çocuğun annesi veya babası uykudan yanlamasına söylev alırken, geriye kalan tüm erişkinlerin de benzer şekilde uyumlu davranmaları şart.
Sağlıklı Bir Uyku Düzeni Ayarlamak İçin Neler Yapabilirsiniz?
Çocukları her sabahtan aynı saatte uyandırarak biyoloji ile ilgili saati koşullandırmak
Yatağa aç gitmemelerine dikkatli olmak,
Uykudan 1-1,5 saat önce ılık süt içirmek
Yatak odasının sessiz, karanlık, takriben 23-24 derece sıcaklıkta olmasını temin etmek
En geç saat 22:00’da uykuya geçilmesini karşılamak
Uyku öncesi çocukların hareketliliğini artırmamak ve birlikte daha ağırbaşlı oyunlar oynamayı seçmek
Uykudan 1-1,5 saat önce duş aldırmak
Yatmadan önce yoğun bilgisayar oyunları, aksiyon içerikli film ve izletilerden kaçınmak
Kitap okumak.
Era Kolejleri PDR Bölümü’nden Gülçin Çetin Aşkın, okul başarısı için uykunun önemini anlatıyor!
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder